Duży sukces Poznania w dziedzinie technologii. W mieście uruchomiono pierwszy komputer kwantowy w Polsce

W Poznaniu uruchomiono pierwszy komputer kwantowy w Polsce

Inauguracja instalacji PIAST-Q w Poznaniu to pierwsze uruchomienie komputera kwantowego budowanego w ramach European High Performance Computing Joint Undertaking (EuroHPC JU). To z kolei jest wspólna inicjatywa UE, krajów europejskich i partnerów prywatnych, mająca na celu stworzenie na Starym Kontynencie światowej klasy ekosystemu superkomputerów. Poznański komputer to także pierwsza infrastruktura EuroHPC zlokalizowana w Polsce.

Jak działa uruchomiony w Poznaniu komputer kwantowy. Kiedy zostanie udostępniony użytkownikom?

PIAST-Q to komputer kwantowy opierający się na technologii uwięzionych jonów. Ma wydajność 20 kubitów (bitów kwantowych, tj. jednostek informacji kwantowej). Maszyna ma mieć pobór mocy na poziomie 2 kW i jest chłodzona powietrzem. Sprzęt dostarczyła austriacka firma Alpine Quantum Technologies.

Koordynator projektu PIAST-Q i jednocześnie koordynator konsorcjum EuroQCS-Poland Krzysztof Kurowski w rozmowie z dziennikarzami wyjaśnił, że obecnie system komputera kwantowego jest w fazie instalacyjnej. "Mamy teraz od kilku tygodni do trzech miesięcy, żeby zintegrować wszystkie komponenty komputera" - powiedział.

Jak wyjaśnił, maksymalnie po okresie owych trzech miesięcy poznański komputer kwantowy ma zostać udostępniony użytkownikom.

Zwykły komputer rozróżnia tylko czy kulka jest biała czy czarna. Komputer kwantowy przestaje mówić o faktach, on mówi o możliwościach. Mamy kulkę i teraz się zastanawiamy czy ona może być trochę czarna, czy może być trochę biała, może jednym i drugim. Najważniejsze jest to, że wykonuje obliczenia nie jakby była osobno biała, czarna czy jako mieszanka. Tylko wykonuje wszystkie obliczenia na raz - podkreśla dr hab. inż. Bartosz Walter, z Politechniki Poznańskiej.

Na tym nie koniec. W przyszłym roku w Poznaniu ma powstać fabryka AI

Z kolei w trzecim lub czwartym kwartale przyszłego roku w PCSS ma zostać zainstalowana fabryka AI, czyli zbudowany w klasyczny sposób superkomputer zoptymalizowany pod kątem przetwarzania zadań na potrzeby uczenia maszynowego i modeli językowych. "Będzie to bardzo duży system, jeśli chodzi o moc i wydajność; prawdopodobnie najpotężniejszy w Polsce, jeśli chodzi o moc obliczeniową" - zaznaczył.

Poznańska fabryka AI ma być wykorzystywana w sektorach takich jak ochrona zdrowia, cyberbezpieczeństwo, robotyka, badanie kosmosu, energetyka, rolnictwo czy przy badaniu zmian klimatycznych.

Idea fabryk polega na tym, żeby przybliżyć moc obliczeniową do zwykłych ludzi. Do małych firm, administracji rządowej, samorządowej, które nie mogą sobie pozwolić na zbudowanie swojego własnego superkomputera do budowania sztucznej inteligencji - powiedział nam dr hab. inż. Bartosz Walter, z Politechniki Poznańskiej.

"Dołączyliśmy do międzynarodowego wyścigu po nowoczesne technologie"

Wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski w swoim poniedziałkowym wystąpieniu w PCSS zaznaczył, że instytucje europejskie pod wodzą KE zmieniły swoją perspektywę. "Dołączyliśmy do międzynarodowego wyścigu po nowoczesne technologie. Nie jesteśmy już tylko obserwatorami globalnych zmian, ale jesteśmy ich częścią i jesteśmy aktywnymi konkurentami w tym wyścigu" - zapewnił.

Dyrektor wykonawczy European High Performance Computing Joint Undertaking Anders Jensen podkreślił, że polski komputer to pierwsza z sześciu maszyn kwantowych, które inicjatywa uruchomi na całym kontynencie. Zaznaczył, że poszczególne komputery reprezentują odmienne technologie maszyn kwantowych. "Strategia jest taka, że nikt nie wie, jak najlepiej zbudować komputer kwantowy. Jest mnóstwo metod takiego przedsięwzięcia, każda ma swoje wady i zalety. Postanowiliśmy spróbować wykorzystać każdą z nich" - wyjaśnił.

Dodał, że komputer uruchomiony w Poznaniu w większości składa się z części i technologii opracowanych przez europejskie firmy.