W czasach PRL-u przedmioty w szkołach nazywały się inaczej. Czego na nich uczono?

Tak wyglądały lekcje w czasach PRL-u. Zapomniane przedmioty?

Szkoła w czasach PRL-u aż tak bardzo nie różniła się od tej dziś. Szkoła zaczynała się o 8 rano, dzieci spędzały większość czasu w ławkach słuchając wykładu nauczyciela, notowały w zeszytach to, czego trzeba było potem nauczyć się na pamięć, a po szkole odrabiały zadania domowe. Zmieniły się jednak programy oraz nazwy niektórych przedmiotów.

Niektóre przedmioty zniknęły z programów nauczania, co odzwierciedla zmiany polityczne, społeczne i kulturowe, jakie zaszły w Polsce po 1989 roku. Jednak większość z nich została do dziś. Zmieniły się tylko nazwy.

Przed laty, uczono standardowych przedmiotów, jakie znamy z dzisiejszych szkół, ale część zajęć nosiła inną nazwę. Zamiast wiedzy o społeczeństwie, a teraz historii i teraźniejszości, uczniowie uczęszczali na zajęcia wychowania obywatelskiego. Biologia w różnych okresach była wykładana pod takimi nazwami jak: środowisko, przyroda, nauka o życiu.

Ten przedmiot pamiętają niemal wszyscy. Dziś go nie ma?

Jednym z ważniejszych przedmiotów w peerelowskiej szkole było Przysposobienie Obronne. Zajęcia te były odpowiedzią na zimnowojenne napięcia i miały na celu przygotowanie młodzieży do obrony kraju. Uczniowie uczyli się podstaw wojskowości, pierwszej pomocy, a także zasad ochrony cywilnej, takich jak zachowanie w czasie nalotu czy użycie maski przeciwgazowej. Ważnym elementem były także zajęcia terenowe, które często obejmowały marsze, ćwiczenia w strzelaniu czy rozbijanie obozów. Przedmiot ten przestał być obowiązkowy po transformacji ustrojowej, a jego miejsce w pewnym sensie zajęła edukacja dla bezpieczeństwa, choć z zupełnie inną, mniej militarną treścią.

W czasach PRL dużą wagę przywiązywano do przygotowania młodzieży do pracy w przemyśle. W ramach przedmiotów takich jak praca technika (w szkołach podstawowych) i zajęcia praktyczno-techniczne, uczniowie zdobywali umiejętności manualne i techniczne. Lekcje te obejmowały naukę obsługi podstawowych narzędzi, majsterkowanie, a także bardziej zaawansowane zajęcia, takie jak obróbka metali czy praca z drewnem.

Największe zmiany w nauczaniu języków obcych?

W PRL język rosyjski był przedmiotem obowiązkowym od szkoły podstawowej aż do matury. Uznawany za język "bratniego narodu" i sojusznika Polski w bloku wschodnim, nauka rosyjskiego była ściśle powiązana z polityką zagraniczną PRL. Dominacja tego języka w szkołach miała także na celu ułatwienie komunikacji z innymi krajami socjalistycznymi. Po upadku komunizmu język rosyjski został stopniowo zastąpiony przez inne języki obce, głównie angielski, choć w niektórych szkołach nadal jest on nauczany, lecz już nie jako obowiązkowy.

Warto także wspomnieć, że na religię trzeba było się wybrać do przykościelnej salki. Powróciła ona do szkół dopiero po upadku komunizmu. 

Rozpoczęcie Roku Szkolnego 2024/2025 w V LO w Poznaniu