Wrocław to miasto krasnali, a Swarzędz stolarzy. Podpoznańska miejscowość słynie z wyrobu mebli [ZDJĘCIA]

Wyjątkowa historia swarzędzkiego meblarstwa

Stolarstwo to rzemiosło, z którego miasto znane jest od dziesięcioleci. Przed wybuchem drugiej wojny światowej w miejscowości działało w tym fachu kilkudziesięciu rzemieślników. Znaczący rozwój tej branży nastąpił po odzyskaniu przez Polskę niepodległości.

Zakład Antoniego Tabaki

Największym przedsiębiorcą produkującym meble w międzywojniu był w tym mieście Antoni Tabaka. Słynny fachowiec urodził się 1881 roku w Kaczanowie koło Wrześni. To właśnie w Swarzędzu otworzył swój pierwszy warsztat. Po 10 latach działania zakładu, pracowało w nim około 100 pracowników, którzy mieli do swojej dyspozycji ponad 20 maszyn. Firma uchodziła za najbardziej zmechanizowaną fabrykę na terenie całej Polski. 

Swarzędzkie targi meblowe

Pierwsze swarzędzkie targi meblowe odbyły się jesienią 1934 roku. Wydarzenie trwało cztery tygodnie. Zgromadziło 60 wystawców i ponad 17 tysięcy zwiedzających. Dużym powodzeniem cieszyła się również druga edycja, na którą wybudowano specjalny pawilon, znajdujący się przy dzisiejszej ulicy Wrzesińskiej. W trakcie wystawy dystrybuowano specjalną broszurkę „Swarzędz – miasto stolarzy”. Inicjatywę powtórzono jeszcze dwukrotnie, w 1937 i 1938 roku.

W międzywojennym Swarzędzu, jak podawano w ówczesnej prasie, było 8 fabryk i około 150 warsztatów stolarskich, a miasto stanowiło „centrum meblarstwa polskiego”. Jednak wielki kryzys gospodarczy spowodował zmniejszenie sprzedaży mebli. Aby walczyć ze spadkiem popytu na towary, swarzędzcy rzemieślnicy postanowili zaprezentować swój dorobek na zorganizowanych jesienią 1934 roku Pierwszych Swarzędzkich Targach Meblowych - czytamy na stronie kulturaupodstaw.pl.

Swarzędzka Fabryka Mebli

W 1952 roku z dwóch znacjonalizowanych w 1947 roku zakładów – fabryki mebli Antoniego Tabaki (jako zakład nr 2) oraz tartaku Franciszka Zawidzkiego (zakład nr 1) powstało przedsiębiorstwo państwowe znane jako Swarzędzka Fabryka Mebli. W formie dwuzakładowej firma działała do 1965 roku, kiedy przyłączono do niej dawny zakład Kostrzyńskich Fabryk Mebli. Swarzędzkie stolarstwo w tej formie stopniowo rozwijało się w kolejnych latach. Kryzys nastąpił dopiero w okresie zmian ustrojowych. Spółka nie radziła sobie dobrze na wolnym rynku.

Problemem były częste zmiany managementu, duże zatrudnienie, ale i spadająca sprzedaż towarów. Konsumenci zamiast drogich i tradycyjnych mebli chętniej kupowali u konkurencji tańsze i bardziej nowoczesne wyroby. W efekcie tego w 2009 roku podjęto decyzję o rozwiązaniu spółki, a rok później sąd ogłosił jej upadłość. 16 stycznia 2011 roku akcje Swarzędz Meble S.A. zostały wycofane z obrotu giełdowego. Obecnie z zabudowań dawnych zakładów pozostały już tylko budynki biurowe, a o ich przeszłości przypominają tabliczki Swarzędzkiego Szlaku Meblowego - podaje portal kulturaupodstaw.pl.

Stolarstwo do dziś jest symbolem miasta

Stolarska tradycja jest żywa w Swarzędzu do dziś. Spacerując ulicami miasta możemy natknąć się na rzeźby swarzędzkich stolarzy. Obecnie jest ich sześć. Znalezienie wszystkich zajmuje trochę czasu, bo są porozmieszczane po różnych częściach miasta.

W naszej galerii znajdziecie zdjęcia rzeźb swarzędzkich stolarzy