"Złota jesień" w sierpniu? Dlaczego niektóre drzewa w Poznaniu zmieniają kolor liści? Mamy odpowiedź eksperta

Jesień w sierpniu? Jak to możliwe?

Przypomnijmy, że kalendarzowa jesień rozpoczyna się 23 września. Trwa ona aż do 22 grudnia, czyli do momentu, na który przypada początek zimy. Tak więc lato, powinno zostać z nami jeszcze przez co najmniej miesiąc. 

Jednak w ostatnim czasie zaczęłam zauważać, że drzewa w mojej okolicy zaczynają zmieniać barwy swoich liści, a niektóre z nich są już całkiem żółte! Jak to możliwe, że w sierpniu są już widoczne oznaki jesieni? O to samo zapytałam profesora Piotra Tryjanowskiego z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

Dlaczego w sierpniu drzewa zmieniają barwę liści? Ekspert odpowiada

Pan profesor pozwolił sobie przywołać kilka powiedzeń, określających relacje sierpień - ostrość zimy. - I już nawet w nich widzimy, że nie ma klarownej sytuacji - zapowiedział. Oto kilka powiedzeń wymienionych przez eksperta:

1. Początki sierpnia pogodne, wróżą zimy łagodne.
2. Jak po lipcu sierpień się ochłodzi, to później zima twarda z wielkim śniegiem chodzi.
3. W sierpniu grzmotów wiele, mokrą zimę ściele.
4. Jeżeli w sierpniu gorąco będzie, to zima w śniegi długo zasiędzie.
5. Dużo grzybów sierpniowych, dużo zawiei śniegowych.

Pojawienie się żółtych liści na drzewach już w sierpniu może budzić pewne zdziwienie, zwłaszcza w kontekście oczekiwań dotyczących „złotej jesieni” przypadającej rzeczywiście na przełom września i października. Warto jednak zauważyć, że zmiana koloru liści wcale nie musi być bezpośrednim wskaźnikiem nadchodzącej zimy ani jej ostrości. Przyczyny wcześniejszego żółknięcia liści mogą być różnorodne i niekoniecznie związane z prognozami meteorologicznymi na nadchodzące miesiące - zaznaczył pan Tryjanowski.

Co więc jest przyczyną zmiany barwy korony drzew? Jak wyjaśnił mi profesor, zmiana koloru liści może być zależna od kilku czynników.

Zmiana koloru liści jest naturalnym procesem związanym z przygotowaniami drzew do zimowego spoczynku. Jednakże w tym roku wcześniejsze oznaki jesieni mogą być związane z czynnikami stresowymi, takimi jak długotrwała susza, nagłe zmiany temperatury lub inne warunki pogodowe, które wpływają na fizjologię roślin. Drzewa mogą reagować na takie warunki, skracając swój okres wegetacyjny, co w konsekwencji prowadzi do wcześniejszego opadania liści

Jesień nadejdzie szybciej niż zwykle?

Postanowiłam zapytać eksperta z Uniwersytetu Przyrodniczego czy należy szukać wcześniejszych oznak jesieni w zachowaniu ptaków, które odlatują z Polski, by uchronić się przed chłodem. 

Co do odlotów ptaków i nadejścia zimy, nie ma prostych metod pozwalających na bezpośrednie powiązanie tych zjawisk z wczesnym pojawieniem się żółtych liści (inaczej niż wiosną kiedy te zjawiska wiosenne są znacznie bardziej skorelowane - pojaw liści i przyloty ptaków). Choć niektóre gatunki ptaków, takie jak bociany, mogą odlatywać wcześniej w odpowiedzi na zmiany w środowisku, wiele innych czynników wpływa na ich migrację, takich jak długość dnia, dostępność pożywienia czy temperatura.

Zwierzęta poradzą sobie ze zmieniającym się klimatem

Profesor zapewnił mnie, że ptaki doskonale poradzą sobie ze zmieniającym się klimatem. Co nie ukrywam, bardzo mnie uspokoiło, gdyż zastanawiałam się, jak wcześniejsze nadejście jesieni wpłynie na funkcjonowanie tych zwierząt.

Warto również wspomnieć o obserwacji ptaków jesienią. W ostatnich latach można zauważyć zwiększoną liczebność niektórych gatunków, co sprawia, że stają się one bardziej widoczne. Tradycyjnie duże stada szpaków i czajek są charakterystycznym widokiem jesieni, ale nowym zjawiskiem są wielkie stada gołębi grzywaczy oraz gęsi gęgawych. Wzrost liczebności tych gatunków wynika z ich coraz lepszego przystosowania do zmieniających się warunków środowiskowych, co sprawia, że są teraz bardziej widoczne na naszych polach i w lasach. Dla bardziej wtajemniczonych "ptasiarzy" czyli obserwatorów ptaków połowa sierpnia to czas na obserwacje rzadkości - już są! - np. kobczyka i mornela - podsumował pan prof. Piotr Tryjanowski z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, kierownik Katedry Zoologii, ornitolog - od lata zafascynowany badaniami wędrówek ptaków.

Jesteście zaskoczeni takim zachowaniem zwierząt i przyrody? Koniecznie zobaczcie naszą galerię.