Handel

Napoje energetyczne od 18. roku życia. Automaty furtką dla tych produktów? W Poznaniu są takie miejsca [ZDJĘCIA]

Kilka dni temu postanowiliśmy sprawdzić, jak funkcjonuje ustawa o zakazie sprzedaży napojów energetycznych m.in. w automatach. Takich urządzeń w stolicy Wielkopolski, jak i całej Polsce są tysiące. Jedno z nich zostało zamontowane na Rondzie Kaponiera Poznaniu. Kilka dni temu zauważyliśmy tam napoje energetyczne i zaczęliśmy się zastanawiać, czy w takich urządzeniach przeprowadzana jest weryfikacja wieku. Po naszych telefonach oraz mailach do Urzędu Miasta i producenta... napoje zniknęły z automatu na Kaponierze! Szczegóły poniżej.

"Zabrania się sprzedaży napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny osobom poniżej 18. roku życia"

Tak brzmi fragment treści ustawy, która weszła w życie od 1 stycznia 2024 roku. Czy są wyjątki? Wszystko wskazuje na to, że w miejskich automatach z żywnością, ten zakaz... nie obowiązuje.

Zabrania się sprzedaży napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny:

1)     osobom poniżej 18. roku życia;

2)     na terenie jednostek systemu oświaty, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 900);

3)     w automatach.

2. W przypadku wątpliwości co do pełnoletności kupującego sprzedawca może żądać okazania dokumentu potwierdzającego wiek kupującego.

Art. 12n. Producent lub importer napoju z dodatkiem kofeiny lub tauryny jest obowiązany do oznaczenia opakowania jednostkowego wyrobu widoczną, czytelną oraz umieszczoną w sposób nieusuwalny i trwały informacją o treści „Napój energetyzujący” lub „Napój energetyczny”.” - podano w ustawie.

Producenci niekoniecznie dostosowują się do wszystkich zapisów obowiązujących od 1 stycznia 2024 roku. 

Napoje energetyczne w automacie w centrum Poznania

Kilka dni temu zauważyliśmy, że w przejściu podziemnym Ronda Kaponiera, można zakupić energetyki znanego producenta. Napój był umieszczony w dużym automacie. Postanowiliśmy skontaktować się z firmą, która odpowiada za montaż tych urządzeń, chcąc dowiedzieć się, jak w takim przypadku przebiega weryfikacja wieku. 

Jak się okazało, osoba odpowiedzialna za automat w centrum Poznania poinformowała nas, że napoje energetyczne tej marki mogą być sprzedawane w automacie, ponieważ są to produkty z obniżoną zawartością kofeiny. 

Napoje energetyczne w automacie, znajdującym się w przejściu podziemny Ronda Kaponiera w Poznaniu, to produkty z obniżoną zawartością kofeiny. Dopiero od 15 mg ustawowo zabronione są te produkty - wyjaśniła osoba odpowiedzialna za montaż automatu w Poznaniu. 

To prawda, ponieważ ustawa informuje o zakazie sprzedaży energetyków niepełnoletnim osobom w przypadku, gdy zawartości kofeiny oraz tauryny w napojach przekracza 150 mg/l tauryny. Czy w poznańskim automacie były takie produkty? 

Za napój z dodatkiem kofeiny lub tauryny w rozumieniu niniejszego rozdziału uważa się wyrób w postaci napoju będący środkiem spożywczym, ujęty w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w klasie 10.89 oraz w dziale 11, w którego składzie znajduje się kofeina w proporcji przewyższającej 150 mg/l lub tauryna, z wyłączeniem substancji występujących w nim naturalnie - podano w ustawie.

Czy napoje energetyczne sprzedawane w poznańskim automacie miały obniżoną zawartość kofeiny? Tak twierdzi monter urządzenia

Koniecznie sprawdźcie naszą galerię. Na opublikowanych zdjęciach nie widać, by puszki miały jakiekolwiek oznaczenia informujące o niższej zawartości kofeiny. W tym celu postanowiliśmy sprawdzić inne produkty tej marki i żadne z nich nie miało mniejszej ilości tauryny bądź kofeiny. Wszystkie napoje energetyczne od znanego producenta zawierają 32 mg kofeiny w 100 ml. Z wyjątkiem energetyka z podwójną dawką kofeiny (co zostało oznaczone na opakowaniu jako "Double Energy") - w tym napoju zawartość kofeiny wynosiła 64 mg/100 ml. 

Z czego wynika, że napoje energetyczne, które mogą być ustawowo sprzedawane bez weryfikacji wieku, powinny zawierać do 37,5 mg kofeiny na całą puszkę czyli 250 ml. Z kolei większość dostępnych na rynku produktów, zawiera 80 mg substancji na 250 ml, w takich przypadkach, osoby poniżej 18. roku życia nie kupią napojów energetycznych. 

Skontaktowaliśmy się także z producentem napojów, by zapytać czy na rynku można znaleźć energetyki tej marki z obniżoną zawartością kofeiny. Jednak nie otrzymaliśmy odpowiedzi. 

Monter automatu twierdził, że napoje energetyczne zawierały dozwoloną dawkę kofeiny. Dzień później, wszystkie energetyki... zniknęły z tego urządzenia

Ze zdjęć w naszej galerii widać, że produkty od znanego producenta nie zawierały oznaczeń o niższej zawartości kofeiny. Wyglądały, jak klasyczne napoje energetyczne tej marki. Z czego wynika, że monter automatu, wprowadził nas w błąd. 

W tej sprawie skontaktowaliśmy się z rzeczniczką prasową miasta Poznania. Jaką odpowiedź usłyszeliśmy?

Zgodnie z art. 12 ustawy z 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw, od 1 stycznia 2024 r. za napój z dodatkiem kofeiny lub tauryny uważa się wyrób w postaci napoju będący środkiem spożywczym, w którego składzie znajduje się kofeina w proporcji przewyższającej 150 mg/l lub tauryna, z wyłączeniem substancji występujących w nim naturalnie. Art. 12 m. 1 tej ustawy wskazuje, że zabrania się sprzedaży napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny: osobom poniżej 18. roku życia, na terenie jednostek systemu oświaty oraz w automatach - przypomina nam Magdalena Pietrusik-Adamskiej, dyrektorka Wydziału Zdrowia i Spraw Społecznych UMP.

Ponieważ sprzedaż w automatach jest zabroniona, nie zachodzi konieczność weryfikacji wieku kupującego. Należy mieć jednak na uwadze, że ustawa wyraźnie określa, jakie produkty są zabronione,tj. napoje z kofeiną przekraczające wskazane proporcje lub zawierające taurynę. Niewykluczone, że napoje „energetyczne” znajdujące się obecnie w maszynach vendingowych na terenie Poznania, zawierają dopuszczalne substancje/dopuszczalną ilość substancji i tym samym ich właściciele nie naruszają przepisów prawa - dodała dyrektorka Wydziału Zdrowia i Spraw Społecznych UMP.

Miasto Poznań poinformowało nas o wizji lokalnej

W poniedziałek (22.10) skontaktowaliśmy się z rzeczniczką prasową prezydenta Poznania i Urzędu Miasta, by zapytać o to, jak przebiega weryfikacja wieku w przypadku sprzedaży napojów energetycznych w poznańskich automatach. Odpowiedź otrzymaliśmy kilka godzin później. 

Spółka ZKZL zarządza przestrzenią pod wynajem lokali użytkowych na poziomie „-1” pod Rondem Kaponiera, gdzie znajdują się 3 automaty firmy wynajmującej przestrzeń (automat z kawą, automat z przekąskami oraz automat z napojami). Podczas dzisiejszej wizji lokalnej przeprowadzonej przez pracownika spółki, nie odnotowano, aby w ofercie widniały napoje energetyczne. ZKZL skontaktował się z firmą wynajmującą przestrzeń pod automaty, w celu dokładnego zweryfikowania oferty produktów, które uzupełniane są w automatach. Czekamy na odpowiedź - powiedziała Dominika Waszaka z Zarządu Komunalnych Zasobów Lokalowych. 

Przypomnijmy, że jeszcze kilka dni temu, napoje energetyczne były dostępne w automacie w przejściu podziemnym Ronda Kaponiera. Od wczoraj "zniknęły" z oferty. Do sprawy będziemy wracać. 

Napoje energetyczne w automacie w przejściu podziemnym Ronda Kaponiera: