Pamięć mózgu o zatruciach pokarmowych. Badania wyjaśniają, jak pojedyncze zatrucie wywołuje trwałą awersję smakową

Mechanizm powstawania trwałej awersji smakowej w mózgu

W eksperymencie przeprowadzonym na myszach, naukowcy podawali zwierzętom nowy napój o smaku winogronowym, który początkowo chętnie piły. Myszy szybko nauczyły się, że naciskanie odpowiedniego miejsca dostarcza im słodkiego napoju. Jednak trzydzieści minut po pierwszym spróbowaniu, myszy otrzymały zastrzyk wywołujący objawy przypominające zatrucie pokarmowe. Dwa dni później, gdy wyzdrowiały, ponownie dano im wybór między wodą a napojem winogronowym. Okazało się, że wszystkie myszy wyraźnie unikały napoju o smaku winogronowym, mimo wcześniejszego braku oporu. Monitorowanie mózgów myszy wykazało, że najwyraźniejsze zmiany zachodziły w jądrze środkowym ciała migdałowatego. Obrazowanie ujawniło, że w tym obszarze tworzyły się wspomnienia dotyczące pokarmu, który spowodował złe samopoczucie. Co istotne, to samo miejsce aktywowało się, gdy zwierzęta ponownie zetknęły się z tym smakiem. Jak wyjaśnił dr Christopher Zimmerman z Princeton Neuroscience Institute, jądro środkowe ciała migdałowatego jest preferencyjnie aktywowane przez nowe smaki na każdym etapie uczenia się.

Rola Sygnałów Chorobowych z Jelit do Ciała Migdałowatego

Dalsze badania ujawniły, w jaki sposób sygnały o złym samopoczuciu z przewodu pokarmowego docierają do mózgu. Naukowcy zidentyfikowali wyspecjalizowane komórki w tylnej części mózgu, zawierające białko CGRP, które łączą się bezpośrednio z ciałem migdałowatym. Co ciekawe, pobudzenie tych komórek, nawet bez faktycznego zatrucia, skutkowało unikaniem winogronowego napoju przez myszy. Neurony, które wcześniej reagowały na smak winogronowy, uaktywniały się ponownie, gdy myszy czuły się chore, co sugeruje, że mózg przypominał sobie przyczynę złego samopoczucia. Każdy nowy smak "znakuje" określone komórki w mózgu, które stają się wrażliwe na sygnały choroby, umożliwiając powiązanie smaku z negatywnym doświadczeniem.

Implikacje "jednorazowej nauki" dla traumy i terapii

Zdaniem naukowców, taka "jednorazowa nauka", w której pojedyncze doświadczenie tworzy trwałe wspomnienia, może zachodzić podobnie u ludzi nie tylko w odpowiedzi na nieświeże jedzenie, ale również na pojedyncze traumatyczne wydarzenia, prowadząc do PTSD. Lepsze zrozumienie mechanizmów leżących u podstaw awersji smakowej u myszy może potencjalnie przyczynić się do opracowania przyszłych metod leczenia klinicznego u ludzi cierpiących na zaburzenia związane z pamięcią traumatyczną. Prace nad zrozumieniem, jak mózg uczy się na podstawie doświadczeń oddzielonych od siebie w czasie, mogą mieć znaczenie także poza przypadkami zatruć.

Zobaczcie zdjęcia z Grill show w Poznaniu