Od szkółki ogrodniczej do miejskiego zabytku
Historia parku Wilsona sięga 1834 roku. Wtedy, z inicjatywy Towarzystwa Upiększania, powstała na Łazarzu szkółka drzew i krzewów ozdobnych. Gdy w 1904 roku teren ten włączono w granice miasta, przekształcono go w ogród botaniczny. Projekt stworzył Hermann Kube – ten sam, który zaprojektował park Sołacki.
W 1925 roku ogród zmienił nazwę na park imienia Thomasa Woodrowa Wilsona, prezydenta USA, który wspierał polskie dążenia niepodległościowe. W 1931 roku w parku stanął jego pomnik, odsłonięty w obecności Ignacego Mościckiego, wdowy po Wilsonie i prezydenta Poznania, Cyryla Ratajskiego. Autorem monumentu był Gutzon Borglum, znany z wyrzeźbienia twarzy Jerzego Waszyngtona na górze Rushmore. Pomnik został zniszczony podczas II wojny światowej, ale w latach 90. wrócił do parku w formie popiersia.
W czasach PRL-u park nosił imię Marcina Kasprzaka, jednak w 1990 roku przywrócono mu dawną nazwę. W 1980 roku cały teren wpisano do rejestru zabytków, co potwierdziło jego wyjątkową wartość historyczną.
Spacer śladami historii i architektury
Park Wilsona to nie tylko zieleń, lecz także liczne zabytki i symbole przeszłości. Wśród nich znajduje się murowana muszla koncertowa z 1936 roku, w której do dziś odbywają się wydarzenia kulturalne. Tuż obok znajduje się fontanna w kształcie ośmioramiennej gwiazdy, zaprojektowana przez Rogera Sławskiego na Powszechną Wystawę Krajową w 1929 roku. Spacerując alejkami, można też podziwiać rzeźbę Perseusza i Andromedy z 1891 roku, podarowaną miastu przez cesarzową Wiktorię.
W latach 90. park przeszedł rewitalizację – odrestaurowano ogrodzenie, odtworzono dawne rzeźby i elementy architektury. Dzięki temu spacer po parku to prawdziwa podróż w czasie, w której historia łączy się z nowoczesnością.
Jednym z najciekawszych miejsc jest Betonhaus – Hala Betonowa z 1911 roku, wybudowana z okazji Wystawy Wschodnioniemieckiej. Po odnowieniu w 2024 roku budynek zyskał nowe życie jako restauracja i przestrzeń kulturalno-gastronomiczna. Dziś goście mogą tu podziwiać zdobione sklepienia sprzed ponad wieku, delektując się winem lub obiadem w wyjątkowej scenerii.
Zielone serce Łazarza – natura i pomniki przyrody
Park Wilsona to także oaza zieleni, w której natura gra pierwsze skrzypce. Na jego terenie rosną dwa pomniki przyrody – wiekowy platan imienia Bernarda Chrzanowskiego oraz miłorząb nazwany na cześć prof. Stanisława Lisowskiego. Oba drzewa mają ponad sto lat i stanowią ważny element krajobrazu parku.
Park dzieli się na dwie strefy: południową, utrzymaną w stylu angielskim, z alpinarium, stawami i naturalnymi wzniesieniami, oraz północną – geometryczną, francuską, sąsiadującą z Palmiarnią Poznańską. Sama palmiarnia, założona w 1911 roku, to jeden z najstarszych tego typu obiektów w Europie. Można tam podziwiać ponad tysiąc gatunków roślin, 170 gatunków ryb i kilkadziesiąt gatunków roślin wodnych.
Mało kto wie, że pod ziemią kryją się trzy schrony przeciwlotnicze, wybudowane w latach 1941–1943 przez Niemców. To kolejny dowód na to, jak bogata i wielowątkowa jest historia tego miejsca.
