Klasztor w Wągrowcu

i

Autor: szlakpiastowski.pl

Historia

To jedno z najstarszych opactw cysterskich w Polsce. Poznajcie historię klasztoru w Wągrowcu

2024-10-18 14:09

Na mapie Wielkopolski nie brakuje miejsc o dużym znaczeniu historycznym dla Polski. To w końcu tutaj powstawało państwo Pierwszych Piastów. Oprócz oczywistych lokalizacji są również mniej znane, jednak zdecydowanie warte uwagi. Jedną z nich jest klasztor w Wągrowcu, który należy do najstarszych opactw cysterskich w Polsce. Poznajcie jego historię.

Klasztor w Wągrowcu. To miejsce o bogatej historii

Klasztor w Wągrowcu powstał na przełomie XIV i XV wieku. W konsekwencji przeniesienia właśnie tam najstarszego klasztoru cystersów z Łękna. Obiekt zbudowano w zachodniej części wyspy Prostyni chronionej wodami Wełny i Nielby. Według danych znajdujących się w Kronice Wągrowieckiej prace do momentu pełnego ukończenia klasztoru trwały przez około 100 lat. Źródłem finansowania inwestycji były bowiem dochody klasztoru, a nie hojność możnych.

Wągrowiec prawa miejskie otrzymał w 1381 roku. Czego beneficjentami dzięki przywilejom nadawanym przez kolejnych królów stali się cystersi. Za ostateczne zakończenie przenosin klasztoru przyjmuje się rok 1493 - datę konsekracji ołtarza głównego w kościele klasztornym.

Klasztor w Wągrowcu. Właśnie tam nauki pobierał słynny tłumacz biblii

Zakonnicy prowadzili szkołę dla chłopców z rodzin szlacheckich. Jej najsłynniejszym absolwentem był urodzony w Wągrowcu Jakub Wujek. Jezuita, który zasłynął z przetłumaczenia biblii na język polski. Przekład stworzony przez Wujka pełnił rolę podstawowego przekładu katolickiego biblii przez ponad trzy wieki. Co należycie upamiętniono. Na jego pomniku przed kościołem farnym w Wągrowcu figuruje napis „Dał mowie polskiej pismo święte”.

Klasztor w Wągrowcu. Jakie były jego późniejsze dzieje?

Przy klasztorze zbudowano dom opacki, dormitorium i ogrzewaną bibliotekę. Jedną z najsmutniejszych kart w historii obiektu jest rok 1747, kiedy w wyniku pożaru klasztor został niemal całkowicie zniszczony. Jego odbudowę przeprowadzono w II połowie XVIII wieku; jednak w 1836 roku nastąpiła kasata klasztoru. A na miejscu znalazły się sąd i więzienie. Świątynie zamieniono w kościół parafialny. W końcówce drugiej wojny światowej (1945 rok) spłonęły zabudowania, spalone przez uciekających Niemców.

Klasztor w Wągrowcu. Jak funkcjonuje obecnie?

Po odbudowie w 1997 roku klasztor zaczął funkcjonować jako Dom Zasłużonego Kapłana Archidiecezji Gnieźnieńskiej im. Jakuba Wujka. Od 2013 roku role gospodarzy obiektu pełnią paulini - Zakon Świętego Pawła Pierwszego Pustelnika znany między innymi z Jasnej Góry w Częstochowie.

Klasztor w Wągrowcu. To architektoniczna perełka

Zabudowania są otoczone murem, w którym znajduje się późnobarokowa, trójdzielna brama. Kościół klasztorny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, który zachował się do naszych czasów jest barokową, trzynawową budowlą halową, z krytym dachówkowym dachem dwuspadowym, z dwiema niskimi wieżami od strony zachodniej.

Obecny wystrój jest dość skromny. Bogate wyposażenie uległo zniszczeniu w wyniku pożaru w 1945 roku. Dziś możemy je zobaczyć wyłącznie na zdjęciach i opisach. Z zachowanym reliktów warto zwrócić uwagę choćby na późnogotycką rzeźbę Madonny z Dzieciątkiem, wykonaną z lipowego drewna, około 1510 roku.

Osada w Biskupinie. Zobacz zdjęcia!

Quiz. Historia Polski. Te daty musisz koniecznie znać
Pytanie 1 z 10
W którym roku uchwalono Konstytucję 3 Maja?